Wanneer gezonde stress ongezond wordt....

Wie kent niet de kriebels die je ervaart als je een presentatie moet geven of als je de eerste keer binnenstapt in een nieuwe groep? Spannend en leuk tegelijkertijd. Misschien heb je de nacht ervoor wat slechter geslapen, voel je je hart sneller kloppen en zijn je handen een beetje klam. Dat maakt niet uit, want dit zijn tekenen dat je stresssysteem voor je aan het werk is. Je bent alert, je spieren spannen zich, je ademhaling versnelt, kortom je lichaam en geest stellen je in staat om een optimale prestatie neer te zetten. Die spanning zet je in de aanloop van je presentatie aan tot een goede voorbereiding, zodat je uiteindelijk het idee hebt dat je er klaar voor bent.

Na de presentatie heb je hopelijk een gevoel van voldoening en trots. Wellicht voel je je ook een beetje moe en leeg, de presentatie heeft behoorlijk wat energie van je gevergd. Je besluit tot een lekker avondje op de bank of je gaat uitgebreid in bad. De volgende ochtend stap je weer fris uit bed, klaar om aan een nieuwe dag te beginnen.

Inspanning en herstel

Wat je hier goed doet is op de inspanning een moment van rust en ontspanning laten volgen, kortom een herstelmoment. Ons lichaam stelt ons in staat om actief te zijn, om zaken aan te pakken. Met andere woorden het zet ons in staat van paraatheid, klaar voor de actie door stresshormonen aan te maken. Een heel gezond gegeven waardoor je keihard kunt remmen als iemand onverwachts de weg oversteekt, je kunt sporten, zorgen voor jezelf en voor anderen, productief kunt zijn op je werk en tot laat in de nacht op stap kunt gaan met vrienden. Allemaal inspanningen die dagelijks op je pad komen en die noodzakelijk zijn om te kunnen functioneren. Van groot belang voor persoonlijk evenwicht is dat je daar rust en ontspanning tegenover zet. Goed slapen, voldoende relaxen en eens even niets hoeven, maken dat je lichaam en geest kunnen herstellen. De stresshormonen zakken dan in het bloed, waardoor je cellen zich kunnen vernieuwen.

Continu “aan” staan

Alice klopt aan bij mijn praktijk. Zij is altijd al een bezige bij geweest en loopt normaal gesproken over van de energie. Nu zie ik een uitgebluste vrouw die vertelt dat ze zo moe is dat ze het liefst de hele dag zou slapen. Ze begrijpt er niets van en herkent zichzelf niet in hoe ze erbij zit.

Bij het doorvragen op haar huidige situatie blijkt dat Alice een roerige tijd achter de rug heeft. Er zijn veel veranderingen op haar werk die van invloed zijn op haar normale werkroutine. Ze kan zich erin vinden, maar het kost energie om zich de nieuwe methodieken eigen te maken. Ze is om financiële redenen meer gaan werken, waardoor ze nog zoekende is naar een goede aansluiting tussen haar privé-leven en haar werk. Bovendien is ze heel druk met de vereniging waarin ze met veel inzet en plezier als vrijwilliger actief is. Ze heeft de indruk daar de kar grotendeels alleen te trekken omdat de anderen aangeven het druk te hebben met werk en gezin. Voeg daar nog een ingrijpende verbouwing aan toe en het plaatje is compleet.

Alice plant haar agenda zo goed mogelijk en zo lukt het haar om veel te doen. Er zitten niet veel gaatjes in om te ontspannen en haar wekelijkse sportavond heeft ze laten vallen. Als haar partner voorstelt om uit eten te gaan, zegt ze dat ze daar geen tijd voor heeft. Continu bezig blijven lijkt de enige manier om het hoofd te bieden aan deze periode met ieder op zich positieve ontwikkelingen. In de schaarse momenten dat Alice zichzelf wat rust gunt, merkt zij dat ze onrust voelt en dat de gedachten blijven rondtollen in haar hoofd. Steeds bedenkt ze zaken die nog moeten en springt dan weer op om aan de slag te gaan. Niet alleen de acties op zichzelf, maar ook de continue maalstroom van gedachten vergen veel van haar. Zo staat ze als het ware continu aan en krijgt haar lichaam geen kans om te herstellen.

Alice gaat door en door en er zijn te weinig rustpunten. Er is sprake van teveel stress, van een ongezonde situatie, die als hij te lang duurt, kan uitmonden in uitputting, overspannenheid of een burn-out.

Herkenning?

Herken je je misschien in haar situatie? Dan is het tijd om bewust gas terug te nemen en rust en ontspanning weer de plek in je leven te geven die ze verdienen. Bekijk eens welke activiteiten je kunt schrappen, welke je kunt doorschuiven naar een rustigere periode en welke je kunt delegeren. Betrap jezelf op (eindeloos) doorgaan en neem dan pauzes! Verduur de onrust die je voelt als je gaat zitten, accepteer dat hij er is en houd vol.

Mocht je toch al te ver zijn gegaan en is deze fase van ongezonde stress al te lang aan de gang, heb je het idee dat je het tij niet meer op eigen kracht gekeerd krijgt, neem dan contact met me op zodat ik je kan ondersteunen bij het hervinden van je balans

Saskia

Op naar enthousiast, energiek en zinvol werken en leven!